Pracując w Centrum Kultury Młodych wymyśliłem cykl spotkań pod nazwą „Filmy z Łodzi”. Na kolejnych imprezach prezentowaliśmy łódzkie filmy i zapraszaliśmy największych łódzkich twórców filmowych np. Edwarda Pałczyńskiego, Leszka Skrzydło czy Piotra Szczepańskiego. W 2013 roku prezentowaliśmy produkcje Se-ma-fora i zaprosiliśmy Zbigniewa Żmudzkiego.

Do tego spotkania przygotowałem wystawę o historii łódzkich filmów animowanych. Odwiedziłem dwie panie związane z twórczością Se-ma-fora i uzyskałem wiele ciekawych zdjęć i artefaktów na wystawę. Były to panie Nina Ignaciuk żona operatora i reżysera Eugeniusza Ignaciuka oraz Teresa Puchowska-Sturlis.

Pani Teresa urodziła się w Wilnie w 1931 r., ukończyła studia na ASP w Krakowie i od 1952 r. zaczęła pracę w łódzkim filmie jako grafik i dekorator. Po 1956 pracowała jako asystent reżysera (męża Edwarda Sturlisa), a od 1980 jako samodzielny reżyser wielu filmów w łódzkim Se-Ma-Forze (reżyserowała ostatni odcinek Misia Uszatka).

Kalendarium łódzkich filmów animowanych

ilustrowane prezentacją moich zbiorów lub moich zdjęć (mz).

1910- Polak Władysław Starewicz w Kownie i w Moskwie stworzył gatunek filmowy – animację poklatkową lalkową. Nakręcił pierwszy eksperymentalny, lalkowy film animowany „Walka żuków”. Ojciec Władysława po powstaniu styczniowym ukrywał się na Litwie. Po śmierci matki czteroletni Władysław został oddany na wychowanie do babki mieszkającej w Kownie.

1912 – 8 kwietnia w Moskwie odbył się pierwszy na świecie kinowy pokaz filmu z animacją lalkową „Piękna Lukanida”. Starewicz nakręca w Moskwie kilkadziesiąt filmów w wytwórni Chanżonkowa. W 1919 Starewicz opuścił Rosję i przez Stambuł i Rzym udał się do Paryża. We Francji stał się jednym z najważniejszych animatorów w Europie.

1939 – Zenon Wasilewski (1903-1966) – malarz, karykaturzysta i rysownik prasowy, wykorzystywał do karykatur postacie wykonane z plasteliny. Były to pierwsze poważniejsze próby z animacją lalkową w naszym kraju. Niestety z kręconego wtedy “Króla Krakusa” nie zachował się żaden ślad.

1946 – Zenon Wasilewski rozpoczął prace przy realizacji pierwszego polskiego filmu lalkowego. Pracownię Studio Filmów Kukiełkowych „Filmu Polskiego” urządził we własnym mieszkaniu przy ulicy Radwańskiej w Łodzi. Nakręcił tu swoje pierwsze filmy „Pechowy bokser” i „Ruch to zdrowie” (niedopuszczony do rozpowszechniania).

1946 – w laboratorium „Filmu Polskiego” przy ul. Narutowicza 86-88 (późniejsza „Włóczka” czyli Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych) kpt. Maciej Sieński pracuje nad filmem rysunkowym „Lis Kitaszek” –  scenariusz wg. La Fonteine’a i wstawki wierszowe Brzechwy.

1946 – w studio filmów kukiełkowych na ul. Kilińskiego 210 w Łodzi asystent Aleksandra Ptuszki – Ryszard Potocki (ojciec Małgorzaty Potockiej) kręci film „Paweł i Gaweł” ze scenariuszem Ewy Szelburg-Zarembiny i rysunkami Jerzego Zaruby. Niestety film nie dopuszczono do rozpowszechnienia.

1947 – 29.01 projekcja filmu „Pechowy bokser” – pierwszego filmu animowanego prezentowanego publicznie w Polsce. Film był w całości prezentowany przez Polską Kronikę Filmową.

1947- początki animacji w kraju – Zenon Wasilewski jest reżyserem i animatorem filmu „Za króla Krakusa”. Był to pierwszy polski w pełni dojrzały film animowany adresowany do widowni dziecięcej. Ten czarno-biały film trwał 18 minut i uzyskał nagrodę na festiwalu w brazylijskiej Bahii w 1951 r. i wyróżnienie w Paryżu w 1954 r.

Oryginalne lalki z filmu Wasilewskiego z kolekcji Muzeum Kinematografii (mz).

Wspomnienia asystenta operatora Wacława Fedaka o kręceniu filmów w mieszkaniu na Radwańskiej: Lalki były wykonywane z najprzeróżniejszych materiałów – drewna, gipsu, drutu, gumy, a nawet chleba. Wymyślano różne sposoby mocowania lalek na planie, to na śrubki wkręcane w stopki lalek spod dekoracji, gdzie zwykle musiał tkwić któryś z pracowników, to na zaciski, to znów na sprężynujące zatrzaski, które z taką siłą uderzały w podłoże, że odklejały się elementy dekoracji lub łamały konstrukcje lalek. Stara kamera “Erneman” została przystosowana do zdjęć poklatkowych, wykorzystując przyciąganie ziemskie, a mianowicie – na koło zamachowe kamery został nawinięty sznurek, z przywiązanym na samym końcu 2 kg ciężarkiem. Po zwolnieniu specjalnej blokady ciężarek spadał w dół, pociągając sznurek, a ten rozwijając się powodował pełny obrót koła, naświetlając jedną klatkę.

1947 – powstał Oddział Filmów Kukiełkowych w ramach łódzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych – piwnica pod halą zdjęciową a później hala pofabryczna. (Oddział Filmów Lalkowych łódzkiej wytwórni).

1949 – Zenon Wasilewski zrealizował niezwykle interesującą opowieść „Pan Piórko śni” – film jednak zamiast na ekranach wylądował na półkach, wszak to nie były dobre czasy dla snów, liczyła się rzeczywistość, ta za oknem – socjalistyczna.

          – Na Zjeździe Filmowym w Wiśle położono główny nacisk na treść na funkcje dydaktyczne. Zdegradowało to formę dzieła do pełnienia funkcji podrzędnej, usługowej a film Pan Piórko śni został potępiony przez władze za „formalizm” i nie wszedł do eksploatacji.

1950 –  styczeń został uruchomiony w WFF Oddział Filmów Rysunkowych (Studio Filmów Rysunkowych).
1951 – w studio nakręcony został film „Opowiedział dzięcioł sowie” wg scenariusza Jana Brzechwy i Jerzego Nela, w reżyserii Władysława Nehrebeckiego (późniejszy twórca „Bolka i Lolka”). Przy tym filmie pracował także Lechosław Marszałek (późniejszy twórca „Reksia”).

1952 – CUK (Centralny Urząd Kinematografii) przejął istniejący w formie spółdzielni pracy zespół produkcji filmów rysunkowych w Bielsku Białej kierowany przez reżysera Zdzisława Lachura i włączył go do Łódzkiej WFF.

1952 – powstały Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych.

1953 – Studio Filmów Rysunkowych wróciło do Bielska – tam były najlepsze warunki lokalowe.

1953 – w WFF powstał pierwszy film w kolorze „Wawrzyńcowy sad” w reżyserii Włodzimierza Haupe, z plastyką Haliny Bielińskiej; ta sama ekipa stworzyła „Baśń o Janosiku” wg scenariusza St. R. Dobrowolskiego.

1954 – w Tuszynie oddano do użytku halę montażową w podłużnym murowanym budynku z własną stacją transformatorów. Wytwórnia powstała w hangarze przerobionym z niemieckiego kasyna oficerskiego.

            Zenon Wasilewski kręci „Opowieść Michałkowicką”.

1954 – usamodzielniła się wytwórnia filmów we Wrocławiu WFF 2, która była częścią składową WFF w Łodzi.

1955 r. – powstaje Studio Opracowań Filmów

1956 – 1.01. Oddział Filmów Kukiełkowych został przekształcony w samodzielne Studio Filmów Lalkowych z siedzibą w Tuszynie k. Łodzi.

Ekipa barwnego filmu lalkowego „Damon” w reżyserii Edwarda Sturlisa w Tuszynie 1957 r. Scenariusz i reżyseria Edward Sturlis; zdjęcia Leszek Nartowski; scenografia Zofia Stanisławska-Howurkowa – Wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cork dla Edwarda Sturlisa.

1960 – powstało Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for. Nazwę dla nowej firmy wyłoniono na drodze konkursu – zwycięską nazwę nadesłano z Czechosłowacji (popularny teatr-kabaret w Pradze nazywał się Se-ma-for). Dyrektor Ryszard Brudzyński (1959 – 68) wprowadził w życie szerokie plany realizacji w studio filmów krótkometrażowych, nie tylko animowanych. Proponował pracę młodym absolwentom łódzkiej Szkoły Filmowej, którzy mieli szansę na debiut. Zmieniono nazwę i rozpoczęły pracę łódzkie oddziały przy ulicy Pabianickiej i Bednarskiej. W tym samym roku powstają pierwsze filmy wycinankowe i rysunkowe. Oprócz wielu reżyserów i animatorów, w różnych okresach istnienia Studia współpracowali z nim polscy artyści i twórcy różnych dziedzin sztuki: kompozytorzy –Krzysztof Penderecki; Krzysztof Komeda; Michał Urbaniak; Piotr Hertel; Jerzy Matuszewski; Jan Kanty Pawluśkiewicz; Wojciech Lemański scenarzyści: Sławomir Grabowski; Antoni Bańkowski; Adam Ochocki; Czesław Janczarski; Krystyna Dobrowolska scenografowie: Zbigniew Rychlicki; Adam Kilian; Karol Baraniecki; Edward Lutczyn i Eryk Lipiński. Debiutowali w innych filmach aktorskich i dokumentalnych Janusz Nasfeter; Janusz Morgenster; Janusz Majewski; Andrzej Kondratiuk; Jerzy Antczak; Stefan Matyjaszkiewicz; Jerzy Passendorfer; Marek Nowicki; Wadim Berestowski; Władysław Ślesicki czy Wojciech Marczewski. 

1962 – wyprodukowano aż 30 filmów. Roman Polański nakręcił swój krótkometrażowy film fabularny „Ssaki”. Zdjęcia Andrzej Kostenko; 1963 Kraków (Ogólnopolski Festiwal Filmów Krótkometrażowych) -I Nagroda „Złoty Smok Wawelski” dla każdego z twórców. Grand Prix (MFF) w Tours Roman Polański; 1963 Nagroda Główna (MFFK)- Oberhausen Roman Polański.

1962- 68 – Pierwsze seriale powstają jednak nie w lalkach, ale w dziale aktorskim i rysunkowym. Największy sukces odnosi „Klub profesora Tutki” w reżyserii Andrzeja Kondratiuka, z muzyką Krzysztofa Komedy i Gustawem Holoubkiem w roli profesora Tutki.

1964 – Edward Sturlis zrealizował film „Plaża”.

 1964-77 – powstaje „Zaczarowany ołówek” w reżyserii Ireneusza Czesnego, Ryszarda Szymczaka, Aliny Kotowskiej.

1968 – władze komunistyczne zaostrzyły ramy produkcji:70% animacji dla dzieci i 30% filmów eksperymentalnych.

1968-1974 – powstaje 53-odcinkowy serial lalkowy „Przygody Misia Colargola” w reżyserii Tadeusza Wilkosza. Postać została stworzona przez Olgę Pouchine w latach 50 a serial nakręcony w koprodukcji z francuską firmą „Procidis”. Za kamerami pracowali Jadwiga Kudrzycka, Marian Kiełbaszczak i Dariusz Zawilski.

1972 – powstaje serial „Dziwny świat kota Filemona” w reżyserii Ludwika Kronica.

1975 –  powstaje 104 odcinkowy, kultowy serial „Przygody Misia Uszatka”. Reżyseria i projekty graficzne Zbigniewa Rychlickiego a scenariusz wg opowiadań Czesława Janczarskiego (głosu użyczał Mieczysław Czechowicz).  W Finlandii serial nazywał się „Nalle Luppakorva”; w Słowenii „Medvedek Uhec” a w Japonii „Kuma-chan”.

1976 – powstał pierwszy pełnometrażowy film animowany „Coralgol na dzikim Zachodzie” w reżyserii Tadeusza Wilkosza. Do Uszatka dołączyły „Trzy Misie”, „Plastelinki”, „Kolorowy świat Pacyka”.

1977-1982 powstało 78 około 20 minutowych odcinków serialu „Opowiadania Muminków” na podstawie scenariuszy napisanych przez Marię Kossakowską i Lucjana Dembińskiego. Odcinki powstały w koprodukcji polsko-austriackiej a partnerem była działająca do dziś firma Jupiter-Film GmbH. Oprócz serialu opartego na cyklu powieści Tove Jansson wyprodukowano w Se-ma-forze także pięć kinowych filmów pełnometrażowych. Jansson odmówiła Disneyowi, który chciał zekranizować opowieści o Muminkach a w 1978 roku odwiedziła Łódź.

1977 – 1988 – to tzw. złoty okres dla SMF. Tworzą się wieloodcinkowe seriale, postać pingwina Pik-Poka i postać wróbla Ćwirka. Telewizja potrzebowała seriali.

1983 – Zbigniew Rybczyński za realizowany w dwa lata film „Tango” otrzymuje Oskara (współpraca reżyserska Andrzej Strąk i Halina Krajewska). Oscar dla najlepszego krótkometrażowego filmu animowanego. Jego autor przebywał już wówczas od dwóch lat za granicą. W stanie wojennym z wielkimi trudnościami wyjechał do Austrii aby dokończyć realizację swojego filmu. Oscar otworzył mu drogę za ocean, dokąd przeniósł się wraz z rodziną. Tam założył swoje własne studio produkcyjne, Zbig Vision, w którym realizował, jako pierwszy twórca na świecie, filmy wideo w technice wysokiej rozdzielczości. 

1985 – Stan hali montażowej w Tuszynie był w katastrofalnym stanie technicznym, a jego remont przerwałby produkcję na co najmniej trzy lata. Było to podłożem podjęcia decyzji o rozpoczęciu budowy nowych hal zdjęciowych. Wartość inwestycji z ulicy Pabianickiej, określanej w dokumentach jako „odtworzenie Oddziału Filmów Lalkowych”, w 1985 roku wyceniano na 105 milionów złotych. Źródłem finansowania miała być przede wszystkim dotacja z Narodowego Funduszu Rozwoju Kultury.

Budynki Se-ma-fora przy zbiegu Browarnej i Krośnieńskiej a poniżej łącznik wykorzystywany do produkcji. Moje zdjęcia z 2013 r.

1986 – Inwestycja miała być ukończona w roku 1988, prace jednak przeciągały się, a koszty rosły – w 1989 roku szacowano je już na 619 milionów złotych.  Szybko jednak okazało się, że przedsiębiorstwo nie jest w stanie unieść ciężaru finansowego inwestycji, a żadne z ministerstw nie zamierza partycypować w jej rosnących kosztach. Instytucje centralne nie zgadzały się na zwiększanie dotacji, zaś wkład własny Se-Ma-Fora na poziomie 8 milionów nie gwarantował sukcesu przedsięwzięcia. Ostatecznie budowla została wzniesiona tylko częściowo na zbiegu ulic Browarnej i Krośnieńskiej niedaleko biura przy Pabianickiej 34. Do działań produkcyjnych wykorzystywano tzw. łącznik przylegający do budynku przy Pabianickiej a także jedna salę w nowym budynku w której kręcono filmy „Ichtys” i „Piotruś i wilk”. 

1987 – ostatni film Misia Uszatka w reżyserii Teresy Puchowskiej-Sturlis – misia w czapce i szaliku oraz misia w niebieskiej piżamce przechowała pani reżyser do naszych czasów, egzemplarzy Misia Uszatka użytych w filmach było około 350.

1990 – Dyrektor Jacek Gwizdała (1990-92) dokonuje zmiany nazwy na Studio Filmowe Semafor. Studio miało odtąd realizować także duże filmy pełnometrażowe w tym aktorskie. Powstały jednak tylko dwa animowane filmy pełnometrażowe „Siedmiomilowe Trampki” Krzysztofa Rynkiewicza i „Mamo czy kury potrafią mówić” Tadeusza Wilkosza i Krystyny Krupskiej. W polskiej animacji nastąpił zastój produkcyjny spowodowany wycofaniem się Telewizji Polskiej z realizacji seriali dla dzieci. Powstały też konkurencyjne studia prywatne i poznańskie Telewizyjne Studio Filmów Animowanych. W latach 90 przy realizacji programów telewizyjnych pracował późniejszy reżyser filmów fabularnych Piotr Trzaskalski.

1990+ Studio Filmowe Semafor i inne łódzkie wytwórnie podjęły decyzję o zakupie w formie leasingu sprzętu montażowo-dźwiękowego z aparaturą Dolby Stereo od szwajcarskiej firmy Sondor. Sprzęt umożliwiał montaż obrazu i dźwięku na taśmie 35 mm. Żadna z wytwórni nie była jednak w stanie spłacić nawet pierwszej raty. Restrukturyzację Semafora utrudniało więc ogromne zadłużenie wytwórni, odpływ zleceń oraz konflikty między dyrekcjami a związkami zawodowymi. Znaczące jest, że w Komitecie Kinematografii, który opracowywał kolejne propozycje dla ośrodka łódzkiego, nie było reprezentantów środowiska filmowego Łodzi.

            Mimo ogromny trudności wysłano dwóch pracowników – Marka Skrobeckiego i Mirosława Bartosika na staże do brytyjskiej wytwórni Aardmana. Doświadczenia wyniesione z pobytu w Anglii zaowocowały filmem D.I.M. Skrobeckiego. Skrobecki i Bartosik pracowali także w późniejszym czasie, przy bardzo wysoko ocenionych efektach specjalnych do „Listy Schindlera”.

            – 21 czerwca ruszyło nowe kino dla dzieci „Bajkoland”, zarządzane przez Semafora w dawnym kinie „Oka” na ulicy Tuwima 34

1992 – „DIM” w reżyserii Marka Skrobeckiego odnosi sukcesy na festiwalach. Główne role w tym filmie o przemijaniu grały lalki wielkości człowieka.

1993 – odwołano dyrektora ze względu na przeinwestowanie, gdyż zakupiono drogi, ale nie najnowszy sprzęt szwajcarskiej firmy „Sondor”.

Do chwili likwidacji studio zarządza jeszcze następującymi nieruchomościami:

1) budynkiem przy ul. Bednarskiej 42 (z prawem własności i wieczystego użytkowania gruntu),

2) budynkami przy ul. Pabianickiej 34 (z prawem własności budynków: administracyjnego i budynku w budowie oraz prawem użytkowania wieczystego gruntu (hipoteka obciążona w wysokości 430 tys. zł),

3) obiektem w Tuszynie (plac i stare budynki magazynowe (nieuregulowany stan prawny),

4) placem przy ul. Browarnej 11/13 (nieuregulowany stan prawny).

1997 – W połowie roku studio utraciło płynność finansową i zaprzestało płacenia bieżących składek ZUS-owskich oraz podatku od nieruchomości.

1999 – listopad Komitet Kinematografii podejmuje decyzję o likwidacji państwowego Studia Filmowego Semafor pomimo, że w produkcji były dwa filmy „Wielka podróż doktora Mordziaczka” i ” Sznurowadło w supełki”.

1999 – 20 grudnia grupa realizatorów pod przywództwem producenta Zbigniewa Żmudzkiego zakłada spółkę z o.o. „Se-ma-for” Produkcja Filmowa. Spółka prawa handlowego nie jest następcą prawnym, ale kontynuatorem programowym i ideowym słynnego państwowego studia. Przewodniczący Komitetu w piśmie z dn. 16.12.1999 r. zaakceptował zamiar występowania spółki pod nazwą „SE-MA-FOR” z logiem „Semafora”. Pamiątki po oryginalnym studiu spółka kupiła na licytacji komorniczej w 1999 r.

2000 – likwidatorowi udało się sprzedać nieruchomości przy ulicy Bednarskiej 42. Z kwoty uzyskanej ze sprzedaży zaspokojone zostały wierzytelności ZUS-u, Urzędu Miasta, Telekomunikacji Polskiej SA, Zespołu Elektrociepłowni SA, pracowników oraz częściowo Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

            Likwidator wystawił na sprzedaż sprzęt służący do realizacji filmów animowanych. Cały zestaw ruchomości do zdjęć przestrzennych kupiła spółka z o. o. Se-ma-for Produkcja Filmowa.

Tadeusz Wilkosz podczas realizacji „Colargol zdobywcą kosmosu” -zdj. semafor.

2002 – Zgodnie ze zmianami w ustawie o kinematografii, majątkowe prawa autorskie do filmów wyprodukowanych w Semaforze stały się nieodpłatną własnością Filmoteki Narodowej.

2004 – Proces upadłościowy Semafora zakończył się, gdy przedsiębiorstwo zrzekło się prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na rzecz gminy Tuszyn oraz sprzedało nieruchomości w Łodzi. Stół montażowy z zestawu Sondorowskiego zakupiła od likwidatora spółka Se-ma-for Produkcja Filmowa i po trzech latach nieużywania (zmieniła się technologia montażu – na montaż cyfrowy) przekazała w formie darowizny do Archiwum Państwowego w Łodzi, gdzie sprzęt służy jako przeglądarka taśmy 35 mm.

2005 – Marek Skrobecki kręci znany film „Ichtys” a 5 lat później realizuje słynny film „Danny Boy”.

2005-2008 – Brytyjka Suzie Templeton po obejrzeniu filmu „Ichtys” chce współpracować ze spółką z o.o. „Se-ma-for” Produkcja Filmowa. Powstaje film „Piotruś i wilk” w reżyserii Suzy Templeton przy pomocy brytyjskiej firmy Break Thru Films, przy współpracy norweskiego studia Storm i z udziałem finansowym telewizji Channel Four. W Łodzi pracuje przy filmie około 200 osób przez 8 miesięcy. Film otrzymał Nagrodę Główną oraz Nagrodę Publiczności na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Animowanych w Annecy we Francji. Światowa premiera nastąpiła we wrześniu 2006 r. w Londynie, a polska premiera kinowa w listopadzie 2007 r. Twórcą dekoracji do oscarowej animacji „Piotruś i wilk” był Marek Skrobecki.

2008 – luty Zbigniew Żmudzki i Adam Wyrwas uczestniczą w oscarowej gali w Los Angeles. Film „Piotruś i wilk” otrzymuje „Oskara” za najlepszy krótkometrażowy film animowany za 2007 r.

Angielski producent filmu „Piotruś i wilk” Hugh Welchman i polski producent Zbigniew Żmudzki (zdj. Se-ma-for).

Ekipa twórców filmu liczyła sobie ponad 160 osób. Zbigniew Żmudzki wspomina kilku najważniejszych współpracowników:

Marek Skrobecki – scenograf i współpracujące z nim Katarzyna Wasiela i Paulina Majda (zrobiła też kilkaset fotosów z planu zdjęciowego) z dużym zespołem plastyków budujących dekoracje;

Mikołaj Jaroszewicz i Hugh Gordon – operatorzy z asystentami i oświetlaczami;

Adam Wyrwas – główny animator i animatorzy, między innymi Krzysztof Brzozowski, Tim Allen, Karoly Papp, Jan-Erik Maas;

Kamil Polak – odpowiedzialny za całą obróbkę cyfrową z dużym zespołem grafików komputerowych;

Ewa Maliszewska – rzeźbiarka, dzięki której powstała ostateczna wersja postaci Piotrusia;

Ania Szcześniak, Sylwia Nowak, Darek Kalita, Janusz Grzelak, Szkot Grant Mason – najważniejsi wykonawcy lalek,

Jacek Spychalski – najważniejszy wykonawca miniaturowych rekwizytów;

organizatorzy produkcji: Elżbieta Stankiewicz, Adam Ptak, Artur Zicz, Hiszpanka Carlota Zapata, kierownik planu Gareth Unwin, Agnieszka Kwiecień, która była też główną tłumaczką;

producenci angielscy Hugh Welchman i Alan Dewhurst i koproducent norweski Lars Hellebust ze    Studia Storm.

No i Suzie Tempelton znakomita reżyserka i jej asystent Martin Clapp nieustannie pracujący nad animatikiem filmu…

2008 – kwiecień Studio powołuje Fundację Filmową Se-ma-for, która uzyskała status organizacji pożytku publicznego. Do ważnych zadań fundacji należy prowadzenie Muzeum Bajki Se-ma-fora, gdzie zwiedzający mogą zobaczyć lalki i dekoracje ze słynnych animacji oraz ciekawy sprzęt filmowy.

2008 – maj Studio przeniosło się z ulicy Pabianickiej na ulicę Targową 1/3 do budynku elektrociepłowni EC1.

Zbigniew Żmudzki i Adam Wyrwas przed Kodak Theatre (zdj. semafor)

2010 – fundacja organizuje na jesieni w latach 2010-13 Międzynarodowy Se-ma-for Film Festival. Jest to festiwal filmów animowanych zrealizowanych w technikach przestrzennych, przede wszystkim lalkowych. Filmy były prezentowane w kinie „Polonia”, w Silverscrinie, w ŁDK-u a także w kinie MuBa w budynku Se-ma-fora.

2012 – Muzeum Bajki zostaje przekształcone w Muzeum Animacji Se-ma-fora a w budynku Se-ma-fora działa Kino „MuBa”.

2012 – 2014 powstał serial dla najmłodszych „Parauszek i przyjaciele” w reżyserii Krzysztofa Brzozowskiego znakomitego animatora lalkowego, który między innymi był jednym z głównych animatorów oscarowego „Piotrusia i wilka”. Koproducentem filmu jest Se-Ma-For Switzerland, którym kieruje jeden ze ścisłych współpracowników Se-Ma-Fora Luc Toutounghi. Jego macierzystą spółką był Archangel, z którym Se-Ma-For współpracował m.in. przy realizacji „Danny Boy” (2010) Marka Skrobeckiego i filmu „Świteź”. W 2010 r. powołana do życia pięć lat wcześniej spółka Archangel zmieniła nazwę na Semafor Switzerland.  

2015 – Łódzkie studio animacji Se-ma-for zostało wrogo przejęte przez angielską firmę Small Screen Entertainment. Anglicy posiadają 51 proc. udziałów w spółce. Prezes Zbigniew Żmudzki złożył rezygnację i przeszedł na emeryturę a wiceprezes Adam Ptak także złożył rezygnację. Studiem kieruje jednoosobowy zarząd – tymczasowy prezes Szwajcar Luc Toutounghi.

2016 – Muzeum zostaje niepoprawnie przejęte przez firmę Se-ma-for Technikal Solution.

2016 – wrzesień Muzeum i Produkcja Filmowa ze względu na długi musi się przenieść się do kompleksu pofabrycznego WIMA przy al. Piłsudskiego 135. Po roku współpraca została zakończona, gdyż prezes Luc Toutounghi nie płaci żadnych opłat.

2017 – studio, muzeum i fundacja zostają przeniesione do budynku przy ul. Sienkiewicza 100, gdzie działają do maja 2018 r.

2018 – w maju po rezygnacji prezesa Luc Toutounghi i jego wyjeździe z Polski, działalność studia została zawieszona. Ostatnia dyrektor Muzeum Animacji Julia Ś. podobno pożyczyła firmie Se-ma-for Technikal Solutions pieniądze pod zastaw eksponatów (sprawę wyjaśniała prokuratura).

2018 – spółka Se-Ma-For Technical Solution stała się bezpańska.

2018 – w styczniu przestało działać Muzeum, a w maju przestała działać Fundacja.

2018 – jesień zbiór eksponatów pochodzących z dawnego studia filmowego Se-Ma-For, znajdujący się w Muzeum Animacji Se-Ma-For w Łodzi – figurki Misia Uszatka, Colargola oraz elementy dekoracji produkcji „Piotruś i wilk” – został przejęty przez komornika Pani Julii Ś., a następnie przewieziony do podwarszawskiej miejscowości i złożony w magazynach wynajmowanych przez warszawską firmę Q4CAR. 

2019 – lipiec do Łodzi wróciły dwa tiry zapakowane pudłami i fragmentami filmowych scenografii. Były to lalki z „Parauszka”, „Tajemnicy kwiatu paproci”, elementy scenografii do filmów „Piotruś i wilk”, „Danny Boy” i wiele innych eksponatów ze spuścizny Se-Ma-Fora. Wszystkie elementy zostały zabezpieczone przez łódzką prokuraturę i zdeponowane w magazynie Narodowego Centrum Kultury Filmowej w Łodzi. Własność kolekcji szacuje się na około 300 tysięcy złotych.

Plan filmowy do „Parauszka…” moje zdjęcie z 2013 r.

Te, które zostały w Łodzi, mogą trafić do nowej siedziby muzeum. Zbigniew Żmudzki próbuje ocalić pozostałości po Muzeum Animacji Se-Ma-Fora, a także materiały wyjściowe filmów, takie jak: negatywy, kopie światłoczułe i dyski z materiałami.

Co powiedziałby Zenon Wasilewski gdyby zobaczył co stało się w Łodzi z produkcją filmów (dla dzieci) znanych na całym świecie.

Groby Zenona i Ireny Wasilewskich na cmentarzu na Ogrodowej (mz)

Wracając do wystawy, którą zorganizowałem w 2013 r. w Centrum Kultury Młodych, Pan Zbigniew Żmudzki zabrał ją do Muzeum Animacji w celu ekspozycji. Gdy poskarżyłem się Dyrekcji powiedziała, że to jest właśnie dowód ile znaczą moje historyczne wystawy dla naszego miasta.

Zbigniew Żmudzki z Oscarem zdj. semafor.

Ja na planie filmu rysunkowego w Muzeum Kinematografii.

Na stronie Zwiedzaj Łódź na Youtube są już trzy odcinki filmu „Historie Se-ma-fora”.

Na zakończenie przedstawiam jeszcze niepokazywaną część zbiorów z opisami:

Foto1. Tuszyn 1970 „Ostatnia lekcja” Bernard Dec operator Eugeniusz Ignaciuk. Foto 2. Tuszyn 1965 „Człowiek i anioł” Teresa Puchowska-Sturlis i Edward Sturlis. Foto 3. Tuszyn 1963 „Eskapada” reż. Janina Hartwig (w środku) Zdzisław Mikołajczyk (po prawo) Eugeniusz Ignaciuk (z gitarą). Foto 4. Tuszyn „1957 „Wycieczka” reż. Janina Hartwig oper. Eugeniusz Ignaciuk animat Teresa Badzian. Foto 5. Tuszyn 1967 „Sputnikowy western” reż. Stanisław Kucner, Lenartowicz Stanisław, oper. Eugeniusz Ignaciuk. Foto 6. Tuszyn 1965 „Mundur” reż. Edward Sturlis oper. Leszek Nartowski, Jaworski Piotr. Foto 7. Tuszyn 1971 „Figurynki z saskiej porcelany” reż. Krystyna Dobrowolska oper. Eugeniusz Ignaciuk. Foto 8. Tuszyn 1957 „Wycieczka” Jadwiga Kudrzycka oper Eugeniusz Ignaciuk, Pasikowski S. stolarz